-
Yannis Ritsos : Les Vieillards * Οι Γερόντοι
Les vieillards
De temps en temps arrivent de nouvelles cargaisons
des vieillards de Morée, de Roumelie
et d’aussi loin que Trilaka ou la Macédoine,
de maigres vieillards aux os épais, moustaches blanches et pelisses
ils sentent la bouse et les champs,
dans leurs yeux les moutons bêlent au crépuscule,
dans leurs mèches, agrippée, l’ombre des platanes,
ils parlent peu, ils ne parlent pas du tout, pourtant, on voit par instant
qu’ils ont les sapins pour alliés,
lorsqu’ils lèvent les yeux du sol
et regardent par-dessus notre épaule.
[...]
on ne sait plus –
ainsi réunis à la clôture du soir, pas rasés, muets,
on ne sait plus, quand ils allument leur briquet,
si c’est pour allumer leur cigarette,
ou une mèche de dynamite.
Ces vieillards ne parlent pas.
leurs enfants ont pris le maquis.
ils ont enterrés leur cœur dans la montagne
comme un baril de poudre.
Près des yeux, ils ont un arbrisseau de bonté
entre les sourcils un faucon de force,
et dans le cœur un mulet de colère
qui ne supporte pas l’injustice.
Et ils s’assoient ici maintenant, ici à Makronissos
à l’ouverture de la tente, face à la mer,
comme des lions de pierre à l’entrée de la nuit,
les ongles enfoncé dans la pierre. Ils ne parlent pas (...)Οι Γερόντοι
Κάθε τόσο Μας έρχονται καινούριες καραβιές
γερόντοι απ' το Μοριά, απ τη Ρούμελη
Και πιο πάνω απ τα Τρίκαλα και τη Μακεδονία
Λιγνοί γερόντοι χοντροκόκκαλοι μάσπρα μουστάκια και φλοκάτες
Μυρίζουν σβουνιά και χωράφι
Μέσα στα μάτια τους βελάζουν τα πρόβατα του απόβραδου
Στα τσουλούφια τους κρέμονται οι σκιές των πλατανόφυλλων
Μιλάνε λίγο δεν μιλάνε καθόλου ωστόσο πότε πότε το βλέπεις
Πούχουν συμπεθεριάσει με τα ελάτια
Μια στιγμή που σηκώνουν τα μάτια απ το χώμα
Και τηράνε πίσω απ τους ώμους μας
Όταν γαλανίζει το βράδυ τις τέντες
Κι ο αγέρας μπλέκει τα μουστάκια του στο θυμάρι
Όταν ο ουρανός κατεβαίνει απ τα βράχια
Δρασκελώντας τη θύμηση με τις προκαδούρες των άστρων
κι ο θάνατος κόβει βόλτες αμίλητος έξω απ το συρματόπλεγμα,
τότες τους βλέπουμε που συνάζονται τρείς-τρείς, πέντε-πέντε,
σα στα παλιά τα χρόνια στις μπαρουταποθήκες του Μεσολογγιού
Και τότες πια δεν ξέρεις-
έτσι συναγμένοι στον αυλόγυρο της βραδιάς
αξούριστοι, άλαλοι,
δεν ξέρεις πια, σαν ανάβουν τα τσακμάκια τους,
αν είναι ν ανάψουν το τσιγάρο τους
ή αν είναι ν ανάψουν το φιτίλι του δυναμίτη.
Τούτοι οι γερόντοι δε μιλάνε.
Τα παιδιά τους βγήκαν στο κλαρί.
Ετούτοι χώσαν την καρδιά τους στο βουνό
σαν ένα βαρέλι με μπαρούτι.Δίπλα στα μάτια τους έχουν ένα δεντράκι καλοσύνη,
ανάμεσα στα φρύδια τους ένα γεράκι δύναμη,
κι ένα μουλάρι από θυμό μες στην καρδιά τους
που δε σηκώνει τ άδικο
Και τώρα κάθονται εδώ στη Μακρόνησο
στο άνοιγμα του τσαντιριού, αγνάντια στη θάλασσα,
σαν πέτρινα λιοντάρια στη μπασιά της νύχτας,
με τα νύχια μπηγμένα στην πέτρα. Δε μιλάνε.Κοιτάνε πέρα την αντιφεγγιά της Αθήνας,
κοιτάνε τον ποταμό του Ιορδάνη,
σφίγγοντας μια πέτρα στη χωματένια φούχτα τους,
σφίγγοντας μες στα μάτια τους τα σκάγια των άστρων,
σφίγγοντας μες στο φυλλοκάρδι τους μια δυνατή σιωπή,
εκείνη τη σιωπή που γίνεται πριν απ τ'αστροπελέκι.Traduction Pascal Neveu, in Temps pierreux : Makronissiotiques, Editions Ypsilon, p. 49. Γιάννης Ρίτσος
Le poème a été mis en musique par Thanos Mikroutsikos (Θάνος Μικρούτσικος) et interprété par Maria Dimitriadi (Μαρία Δημητριάδη):
Illustration en tête d'aticle : Yorgos Farsakidis (Γιώργος Φαρσακίδης), Tentes (au camps de Makronissos).
Yorgos Farsakidis (Γιώργος Φαρσακίδης),
Haut-parleur (au camps de Makronissos).Links/ Liens
Biographie de Ritsos (Guy Wagner sur le site de M. Theodorakis)
http://www.ypsilonediteur.com
Biographie de Yannis Ritsos sur projethomere.com
Biographie en grec
Autres poèmes traduits (par Guy Wagner sur le site de Mikis Theodorakis)
http://www.universalis.frhttp://www.aujourdhui-poeme.fr
Autres poèmes de Yannis Ritsos sur ce blog :
*Yannis Ritsos : poèmes
*Epitaphe- Un jour de mai, tu m'as quitté
*Και να, αδελφέ μου - Et voilà, mon frère
*Erotika (extraits)« Katerina Fotinaki à l'Alhambra, concert du 6 février 2014Daphnis et Chloé, un film muet d'Orestis Laskos (1931) »
Tags : Yannis Ritsos, Poésie grecque contemporaine, σύγχρονη ελληνική ποίηση, greek contemporary poetry, greek poet
-
Commentaires